Z Jerzym Stępniem o Konstytucji

Jerzy Stępień był gościem naszego stowarzyszenia w ramach pierwszego w 2010 roku Świdnickiego Forum Gospodarczego, a także w ramach Forum Obywatelskiego Rozwoju. – Byli prezesi Trybunału Konstytucyjnego przygotowali propozycję zmian w naszej Konstytucji. Pan Jerzy Stępień zgodził się przyjąć nasze zaproszenie, by o tym opowiedzieć – mówił witając gościa 14 stycznia w hotelu Piast-Roman Edward Szywała, prezes Stowarzyszenia Przedsiębiorców i Kupców Świdnickich.

– Zaniepokoiły nas pewne działania władz – mówił. Problemem, który ostatecznie jednak zmusił grupę do działania, była tzw. afera krzesełkowa, czyli słynny spór o kompetencje prezydenta i premiera RP. – Uznaliśmy, że przyczyna leży nie charakterach polityków, ale w braku jasnych rozwiązań konstytucyjnych – mówił Jerzy Stępień. Na początku września 2009 roku wraz z konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”. Skupiającym intelektualistów i naukowców, przygotowali projekt kilku zmian w Konstytucji, które by doprowadziły do tej sytuacji.

– Z jednej strony mamy rząd, który ma wszelkie narzędzia do kreowania polityki państwa, ale nie może tego robić, choć właśnie do tego jest powołany, bo istnieje siła w postaci prezydenckiego weta – mówił prawnik. – Z drugiej strony jest prezydent, który nie ma tych narzędzi, ale może niweczyć wszystko, co kreuje rząd, bo posiada prawo weta. I doszliśmy do wniosku, że to w tym wecie tkwi problem.

Przygotowane zmiany w ustawie zasadniczej nie mają na celu odebrać prezydentowi prawa weta, choć sam Jerzy Stępień stwierdził, że najchętniej by tak zrobił. Prezydenckie weto miałoby jednak zostać osłabione. Obecnie do jego odrzucenia Sejm potrzebuje większości 3/5 głosów. – To bardzo dużo i oznacza, że rząd musi dogadać się z opozycją, a wiadomo, jak to dogadywanie może wyglądać. Demokracja tymczasem nie znosi niejasnych zasad i zakulisowych działań – mówił gość. Dlatego inicjatorzy zmian proponują, by Sejm mógł odrzucić weto bezwzględną większością głosów, czyli liczba głosów za wnioskiem musiałaby być większa od sumy głosów przeciw i wstrzymujących się.

Zdaniem Jerzego Stępnia Polska musi zdecydować się, czy chce mieć ustrój prezydencki jak w USA, gdzie prezydent skupia władzę wykonawczą, czy kanclerski, gdy rządzi premier, a prezydent jest jedynie głową państwa, pełniącą funkcje reprezentacyjne i tą kropką nad „i”, która ostatecznie wręcza nominacje itd. W obecnej sytuacji jest w tej kwestii wiele niejasności. – Ja mówię politykom, że to jest najlepsza szansa, by ten stan rzeczy zmienić – mówił Jerzy Stępień. – Mamy teraz moment, gdy jeszcze nie wiemy, kto będzie prezydentem. To najlepszy czas na zmiany. Czy jest szansa? Jak mówił gość, premier zainteresował się sprawą i poparł ich w kwestii weta. Co dalej? Wiele zależy od samego społeczeństwa. – My już zrobiliśmy wszystko, co można – mówił gość.
Wśród słuchających tego interesującego wystąpienia było wielu lokalnych przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, z Jackiem Szererem, prezesem Sądu Okręgowego w Świdnicy, na czele.